سیزیف از دریچه نئورئالیسم

فیلم «مرد ارابه به دست» توسط یک آمریکایی متولد ایران و یک آمریکایی متولد پاکستان در منهتن فیلم‌برداری شده و تجسم روح نئورئالیسم ایتالیایی است. فارغ از ملودرام و تعلیق ساختگی، کار سختی را که قهرمانش از طریق آن ارتزاق روزانه انجام می‌دهد، نجابت می‌بخشد. احمد صاحب یک دکه سیار است که آن را در خیابان‌های خلوت پیش از سپیده‌دم حرکت می‌دهد تا به کنج همیشگی‌اش برساند و با مشتریان روزانه‌اش دیدار کند. او نان، شیرینی، آبمیوه و قهوه می‌فروشد و بسیاری از مشتریان، او را با نام کوچک می‌شناسند، بدون آن‌که به این فکر بیافتند تا نام خانوادگی او را بدانند یا از گذشته او خبری بگیرند.

ادامه…

یک عاشقانه آرام، آن سوی ساحل

در نگاه اول شاید اینطور به نظر برسد که فیلم CODA ساخته سیان هدر جزو آن دسته از فیلم‌هایی است که بیننده می‌تواند ضرباهنگ آن را حدس بزند و مثال آن را هم بارها در فیلم‌های مختلفی دیده باشد. ولی با این همه داستانی مختص روز و برآمده از اتفاقاتی برای یک دختر مستعدی که در یک شهر کوچک هنوز استعدادش کشف نشده و رویای تحصیل در رشته موسیقی در یک شهر بزرگ را دارد، روایت می‌شود. معلمی آرمانگرا، معشوقی جذاب، تکه‌های کنار هم قرار داده شده از تمرینات آوازی، آزمون ورودی تحصیلی و در نهایت خانواده‌ای که در یک تردید بزرگ در مقابل پیشامدی ناخواسته برای دخترشان قرار می‌گیرند. دوباره شاید در نگاه اول این‌طور به نظر برسد که ممکن است ماحصل این هم‌ترازی حال خوب را از پیش حدس زده باشید. 

ادامه…

کاتارسیس ارسطو در قاموس راشومون

در یک دهه گذشته ریدلی اسکات فیلم‌هایی ساخته که می‌شود آنها را جز آثار کلاسیک سینما دانست. شاید تنها در فیلم‌های اسکات می‌شود این گزاره را مطرح کرد که کیفیت واژه‌ای است که از تکنیک سینمایی عبور می‌کند. البته این انگاره هم در رابطه با اسکات وجود دارد که از جان‌بخشی بصری در فیلم‌هایش خبری نیست. یا بهتر است بگوییم اسکات نمی‌تواند آن سرزندگی موجود در متن را به تصویر منتقل کند. زمانی که فیلم‌هایی مانند «گلادیاتور» و «پادشاهی بهشت» از انرژی و پویایی برخوردار بودند، فیلم‌هایی مانند «رابین هود» و «۱۹۴۲: نبرد بهشت» از نداشتن این پویایی رنج می‌بردند.

ادامه…

آیا پرومتئوس یک فیلم لاوکرفتی است؟

بعد از هشت سال که دوباره برای تماشای فیلم پرومتئوس به خودم فرصت دادم، با آمادگی بیشتری به سراغش رفتم. این بار می‌دانستم که دنبال چه چیزی در این فیلم هستم. آن سال‌ها بعد از تماشای فیلم به دوستانم پیام دادم و نظرشان را پرسیدم. دوستانی که شیفته سینمای علمی تخیلی بودند. ولی نظر آنها جالب بود. خیلی‌هایشان با فیلم ارتباط نگرفته بودند و نیمی دیگر صرفاً فیلم را به خاطر اکشن آن دوست داشتند. ولی می‌خواهم آن پیش فرض‌ها را در این یادداشت بشکنم.

ادامه…

آیا «بیگانه» ریدلی اسکات ترسناک است؟

قبل از شروع به نوشتن این یادداشت (درباره بیگانه) و زمانیکه ایده آن در ذهنم شکل می‌گرفت، به این فکر می‌کردم که چطور می‌شود در مورد فیلمی صحبت کرد که قبلاً دیده شده است. با این سوال کلنجار می‌رفتم که چه چیز جالبی را می‌شود از ابعاد مختلف آن بیرون کشید تا با نگاهی داورانه آن را از یک فیلم به شدت لاوکرفتی به یک اثر نه چندان لاوکرفتی  تقلیل داد و آماده یک مناظره جدی در این باب شد.

ادامه…